Hoe lang blijf je doorgaan als je frustratie signalen van je paard krijgt tijdens de training.

Print Friendly

Hoe lang blijf je doorgaan als je frustratiesignalen van je paard krijgt tijdens de (clicker)training?

Laat ik beginnen met te zeggen dat jij als trainer / eigenaar zelf moeten kijken wat jij vindt en wat jij wil doen. Ik ga vanuit mijn professie een standpunt delen over hoe wij er naar kijken en hier mee omgaan.

Laat ik beginnen met een paar vragen, die volgens mij wezenlijk van belang zijn om goed antwoord te kunnen geven op de op het eerste oog zo eenvoudige vraag.

1. Wat is frustratie?
2. Hoe voelt het voor jou als trainer?
3. Is frustratie bij je paard tijdens het aanleerproces erg?
4. Heeft je paard de keus om weg te gaan of te stoppen?

1. Wat is frustratie?

Laten we met deze eenvoudige vraag beginnen. Hoe eenvoudig het ook klinkt ik heb er geen goed en wetenschappelijk antwoord voor. Ik weet wat het woord betekent, bij mensen kunnen we het redelijk voorspellen. Als we naar dieren gaan kijken dan weten we nog te weinig van de meeste dieren af om hier een goed en wetenschappelijk onderbouwd antwoord op te geven. Bij honden is er de afgelopen jaren veel onderzoek gedaan en is er nu een goede manier om op basis van een aantal objectieve kenmerken een goede analyse en voorspelling te doen. Bij paarden is hier nog heel erg weinig onderzoek naar gedaan. Het onderzoek wat er is, wat ik heb gezien is voor mij nog niet eenduidig genoeg zodat ik het zou kunnen overdragen naar onze klanten.

Bij paarden wordt bijvoorbeeld gezegd dat het uitschachten zo’n teken is. Voor mensen die bijvoorbeeld ons “Online 7 Basics” programma volgen, daar zie je ook een paard wat regelmatig uitschacht. Het hangt dan vrij slap, hij doet het ook als hij ontspannen is of als de oefening eenvoudig is. Het is dus lastig om op één signaal af te gaan en al helemaal om te zeggen dat het dan voor alle paarden geldt. Natuurlijk kan ik het laten inschachten, sterker nog dat kan hij ook omdat we hem hebben geleerd om op commando zijn blaas te legen. Er handig om dit te laten doen vlak voor een dressuurwedstrijd en nog belangrijker bij bijvoorbeeld trec of een endurance wedstrijd.

Of je paard dus gefrustreerd is, is voor jou als trainer / eigenaar al lastig te bepalen zelfs als je er bij staat, laat dus staan voor mij als buitenstaander. Helemaal als ik een filmpje van iemand anders bekijk en nog meer als ik de combinatie nog nooit heb getraind of in het echt heb gezien.

2. Hoe voelt het voor jou als trainer?

Als jij je paard traint en je hebt het gevoel dat je paard gefrustreerd is, dat zijn huidige emotionele staat het leerproces niet meer helpt of bevorderd dan lijkt me het goed om je training te staken. Ik zou dan niet iets anders gaan vragen maar echt even stoppen. Gun jezelf een time-out zodat je even kunt nadenken hoe het zo ver heeft kunnen komen. Wat kan je de volgende anders doen, terwijl je toch wilt werken aan vooruitgang.

3. Is frustratie bij je paard tijdens het aanleerproces erg?

Om hier antwoord op te geven maak ik graag een uitstapje naar hoe mensen en in het bijzonder kinderen leren, iets waar ik ook iets vanaf schijn te weten 😉 (zie mijn Happy Parents Happy Kids site)
Heb je weleens kinderen geobserveerd als ze zichzelf iets eigen proberen te maken. Het is zo mooi om te zien dat het proces zelf en de later de uitkomst zo beloond is voor het kind. Dat een extrinsieke beloning, of prijzen door de ouders totaal niet nodig is.
Ik denk dat we allemaal wel zo’n ah, eureka of yes moment van een kind in onze omgeving kunnen herinneren. Ze proberen bijvoorbeeld een “2” te schrijven, ze weten in hun hoofd hoe het eruit moet zien, ze hebben een voorbeeld voor zich liggen en toch lukt het nog niet. De fijne motoriek is vaak nog onvoldoende ontwikkeld om dezelfde “2” na te tekenen, want schrijven mag je het op 3, 4 jarige leeftijd nog niet noemen.
Ze zijn bezig en bezig, ze raken meer en meer gefrustreerd op zichzelf en denken en sommige zeggen het misschien zelfs hardop (of jij als ouder aan de zijlijn als je denkt dat je kind er echt bijna is) nog 1 keer, nog 1 laatste poging. En dan, dan ineens lukt het ze en schrijven ze een mooie “2”. Als je dan naar het gezicht, de uitdrukking en de energie kijkt dan weet je dat er geen enkele beloning op kan tegen het gevoel dat jij jezelf iets eigen hebt gemaakt. Bij volwassenen zie je dit gedrag, naarmate ze ouder worden (helaas) minder en minder, dat oprechte, puur geluksgevoel.
Nu zijn wij van mening dat er in je paard ook een kind zit, een kind wat wil leren, die misschien nog niet alles kent of weet, maar wel graag wil leren, zeker als jij een beloning hebt die voor je paard interessant is.
Hoe frustrerend zou het voor je paard kunnen zijn als jij iets vraagt, waarvan jij denkt dat hij het bijna kent. Waar hij al een tijdje zijn best voor doet om het te leren en elke keer als hij denkt dat hij er bijna is, dat jij dan de oefening stopt? 😉
Ik denk dat het helemaal niet erg is om een beetje “aanleerfrustratie” te hebben, dat het goed is, om te leren omgaan met het “frustratiegevoel” zodat je sneller en sneller gaat leren omdat je ervaren hebt dat je het kan en dat het uiteindelijk goed komt.
En helemaal niet als je rekening houdt met antwoord op de volgende vraag.

4. Heeft je paard de keus om weg te gaan of te stoppen?

Ik ga er vanuit dat jij en andere trainers hun paard niet op rantsoen zetten zodat ze bijvoorbeeld maar 80% van hun benodigde voedsel krijgen waardoor ze veel beter reageren in de training. Waardoor ze niet meer echt de vrije keuze hebben om in en uit het “spel” te stappen, trainen moet namelijk leuk voor beide zijn.
En ja geloof me er zijn hele bekende dierentrainers die dit deden.
Als jouw paard dus mag stoppen als het niet gaat, als hij gefrustreerd is of geen zin meer heeft, dan denk ik dat jij geen zorgen hoeft te maken over het dilemma waar jij nu nog mee worstelt: “Moet ik stoppen of doorgaan als mijn paard gefrustreerd is?”
Je moet natuurlijk wel goed naar je paard en zijn signalen blijven kijken. Elk antwoord of reactie die je paard geeft is informatie voor jouw volgende vraag. En mocht je paard overgaan naar een andere emotionele staat in de vorm van één van de drie F’s: Fight, Freeze or Flight dan weet je dat je echt te ver bent gegaan.
Wij houden onze paarden liever in de door ons bedachte vierde “F” de “F” van “Flow” en ja als daar een beetje aanleerfrustratie bij komt kijken, terwijl dat het paard de keuze heeft om in en uit het spel te stappen, dan hebben wij daar niet zoveel moeite mee.

Waarom verliezen mensen hun interesse in clickeren?

Wij maken ons misschien nog wel meer zorgen over het tegenovergestelde. Wat we bedoelen is dat mensen te veel blijven hangen in hun huidige resultaten, dat ze niet uitdagend genoeg zijn voor hun paard en dat ze met te weinig of hetzelfde tevreden zijn.Mensen vergeten dat het een training is en blijft. Dat betekent dat je (samen) iets gaat leren, iets leren wat jullie nog niet of nog niet zo goed kunnen. En dat je gaat werken aan de oefening om het beter, mooier of sneller te maken. Wij zien veel mensen die blijven hangen in eenvoudige of enkelvoudige oefeningen, die maar blijven belonen voor hetzelfde.
Hierdoor komen ze steeds minder en minder vooruit, waardoor het paard en zij zelf de interesse gaan verliezen of gefrustreerd raken. Het gevolg is dat ze alleen nog maar belonen voor perfecte antwoorden of te grote vragen. Waardoor ze minder en minder gaan belonen. Ze vinden het dan vreemd dat het paard meer en meer afhaakt en gedemotiveerd raakt. Voor ons nog al logisch, het clickeren (en zeker tot je paard clicker savvy is) is gebaseerd click en beloon en als je dat niet doet dan gaat het gewoon niet werken. Het volgende stadia is dat jij zelf afhaakt en denkt dat clickertraining niet met jouw paard werkt. Wij weten ondertussen wel beter en niets is minder waar.

Wij zien dus best veel paarden die afhaken, omdat ze gefrustreerd zijn, maar dat heeft dan niets meer met het leerproces en de leerfrustratie van het paard te maken maar met het feit dat het baasje het paard “beledigd”. Dat het baasje, de trainer niet uitdagend genoeg is voor het paard, met te weinig tevreden is of het paard de kans niet of te weinig geeft om iets te leren, iets wat zo dicht bij is en doordat je stopt zo ver weg blijkt te zijn.

Wij vatten dit graag samen in de oneliner: “Clickertraining is de meest vrijwillige manier van trainen maar niet vrijblijvend.”.