Wij gebruiken graag oneliners en een van de oneliners is: als je doet wat je deed dan krijg je wat je kreeg. In dit artikel leg ik graag uit dat dit niet alleen voor onze klanten geldt maar ook voor ons.
We gebruiken clickertraining nu voor meer dan 10 jaar als onze belangrijkste manier van trainen. Lang lang geleden, zo voelt het tenminste heb ik van Karen Pryor de ‘10 laws of shaping’ geleerd. Voor de mensen die deze ‘laws’ nog niet kennen klik op deze link voor een overzicht van de oude ‘10 Laws of Shaping’ by Karen Pryor. Letop dit is achterhaald, lees verder en ik zal je vertellen wat ervoor in de plaats is gekomen.
10 principes voor succes bij clickertrainen (© 2015 ClickerCoach.nl Conrad van Pruijssen)
1. Zet jezelf op voor succes, middels de trainingscyclus denk, plan, doe en reflecteer.
2. Heb je einddoel helder, begin daarna bij het begin.
3. Zet je paard op voor succes, maak de stappen zo groot als mogelijk en zo klein als nodig.
4. Zorg voor een goede oog-hand coördinatie, waardoor je ritme en flow creëert zodat je paard zich op de vraag kan focussen.
5. Train het paard van vandaag, zodat je voortbouwt op wat er is.
6. Leren is proberen, ga door met wat werkt, stop met de rest.
7. Click eerst voor wat je krijgt en dan voor wat je wilt, werk van iets kleins naar iets groots.
8. Click zolang het goed gaat, stuur bij als het anders gaat.
9. Blijf altijd clicken en belonen, voor het onbekende, bouw af voor het bekende.
10. Clickertraining is grenzeloos, net zoals jouw creativiteit, ga op zoek naar de juiste manier en / of de juiste vraag.
Reflecteren maakt je een betere clickeraar.
Een principe bij ons in de training is, dat je reflecteert over de training met je paard. Waarbij je reflecteert vanuit je eigen persoon en kijkt wat er gebeurde tussen jou en je paard. Waarbij het niet gaat over goed of fout, het gaat ook niet over wie heeft er schuld. Voor ons is reflecteren, dat je terugkijkt naar je eigen handelen. Wat wilde je doen, wat heb je gedaan, hoe ging dat, wat ga je de volgende keer meer doen, wat ga je de volgende keer minder doen en wat ga je de volgende keer anders doen.
Reflecteren maakt je succesvoller.
Waarom vragen we klanten om te reflecteren? Omdat we van mening zijn dat het je helpt om gemakkelijker, sneller en meer succes te krijgen bij het clickertrainen van je paard. Je beïnvloedt hiermee de vooruitgang en zorgt ervoor dat je training evolueert. Je wordt dus beter en beter in hetgeen je nu traint en nog belangrijk wat je gaat trainen gaat sneller en gemakkelijker omdat je actief werkt aan je eigen groei.
‘Talk the walk, walk the talk’, wij zijn niet van die trainers die andere vertellen wat ze moeten en het dan zelf niet doen. Nee wij zorgen dat we zelf ook van elke training leren. ‘A fact is only a fact until it’s replaced by a better one’, we vragen ons continue af, zoals het een goede trainer betaamd, kan deze training sneller, beter of gemakkelijker. Ja, dan passen we dit meteen toe, doordat we aan recording keeping doen kunnen we dan vrij snel meten of de aanpassing effectief is of niet. Wij zijn van mening dat niemand te oud of te slim is om te leren, sterker nog de helft van de lessen die wij geven leren we evenveel of meer dan onze klanten. Dat is de reden dat we klanten vaak bedanken voor de mooie inzichten en regelmatig de les gratis geven omdat we zoveel wijzer geworden zijn.
Wat levert reflecteren ons op?
Je hebt nu al gehoord waarom het voor jou als clickeraar interessant is, nu ga ik je vertellen wat het ons heeft gebracht. De 10 ‘laws’ zijn dertig jaar geleden bedacht door Karen Pryor en ik heb ze meer dan 10 jaar geleden geleerd. Ik was toen een actief bezoeker van jaarlijkse Clicker Expo in America. Een erg interessant evenement waar je kunt bijpraten met andere ervaren trainers, workshop kunt volgen van bekende trainers en onderzoekers, zodat je weer helemaal bij bent als het gaat over de recentste ontwikkeling rondom clickertraining. Het is al meer dan 5 jaar geleden dat ik daar voor het laatst geweest ben, af en toe denk ik nog wel, gebruik ik nog wel de laatst inzichten.
Vandaag heb ik het antwoord gekregen, na het lezen van een artikel van Karen Pryor en Lori Chamberland ‘Director of Karen Pryor Academy’ waarin ze de oude 10 laws of shaping hebben aangepast. Ik was opgelucht om te lezen wat de 10 ‘nieuwe’ principes zijn geworden. Waarom, de zaken die zijn aangepast gebruiken wij soms al jaren. Het enige verschil is dat zij vanuit onderzoek zijn gaan kijken wat beter werkt, terwijl ik veel meer van de praktijk ben. Ik kijk gewoon naar het paard, de trainee en de trainer om te zien of het nog beter of simpelere kan. Het was fijn om te ervaren, ondanks dat we al 5 jaar niet op de clickexpo zijn geweest, dat we toch gegroeid, geëvolueerd zijn als clickertrainers. Ik ben van mening dat dit komt omdat we na elke dag en elke training reflecteren.
Wat heeft Karen Pryor aangepast aan haar originele ’10 laws of shaping’?
Ze heeft ‘law’ 3 aangepast en schrijft hier het volgende over.
Variable schedule or natural variety
During shaping, put the current level of response on a variable schedule of reinforcement before adding or raising criteria.
We now advise people to use a continues schedule of reinforcement.
Natural variety is what the animal exhibit, so sometimes more, sometimes faster and sometimes something different. So if you actually put each criteria on a variable schedule before moving on, it would not only slow down and interrupt the flow of the shaping process it also raises the stresslevel of the animal because the extinction principle leads to frustration. Says Karen Pryor.
Waarom gebruikte wij al jaren het 1 op 1 principe, click is beloon.
‘We now advise people to use a continues schedule of reinforcement, says Karen Pryor’.
De eerste en misschien wel de meest belangrijke reden is dat het voor klanten veel eenvoudiger is. Ze zijn, zeker in de aanleerfase, druk met het onder de knie krijgen van de normale principes als we ze dan daar nog ook nog meegaan vermoeien haken ze zeker af. De reden dat we dit zijn gaan doen is omdat we zelf hebben gemerkt dat je paard anders afhaakt. Terwijl wij de paarden in een tunnel willen zuigen, waardoor ze zo gefocust zijn dat ze automatisch in een soort van flow komen. Als je goed kijkt dan lijkt het op wat we bij mensen ook wel trance noemen. Je hebt geen besef meer van tijd en alles lijkt automatisch te gaan, waardoor je ook het leerproces niet onderbreekt.
Een veel gebruikte oneliner hierbij is, click eerst voor wat je krijgt en dan voor wat je wilt. Hierdoor zorg je er ook voor dat het paard blijft meezoeken naar de oplossing, iets wat in een ander nieuw principe van Karen ook nog terugkomt.
We raden je pas over te gaan naar een andere manier of schema (dit liever ook niet) van belonen als het gewenste gedrag goed is bevestigd en echt op cue staat. We gaan je dan helpen om van click en beloon met primaire beloningen af te bouwen naar helemaal niet meer clicken en belonen. Dit proces werkt alleen als je dit heel gestructureerd en gefaseerd doet omdat je de kwaliteit van de oefeningen wil behouden en geen stress bij je paard wilt veroorzaken. Vandaar dat de module ‘werken met secundaire beloningen’ alleen in onze uitgebreidere online cursussen zitten.
Wij blijven namelijk altijd clicken en belonen alleen niet meer voor eenvoudige zaken en of standaard repertoire. We hebben dus een hele specifieke reden om af te bouwen als het over clicken en belonen gaat. Ik denk dat het clickeren met paarden wezenlijk verschilt met het clickeren van de meeste anderen dieren. Paarden zijn één van de weinige dieren waar op gereden wordt. Dit betekent dus dat het werk onder het zadel zwaarder is dan het werken op de grond. Om te zorgen dat we niet met heel veel of hele grote beloningen hoeven te werken. Bouwen we de beloningen voor het normale / lichte werk af. Zodat we dezelfde beloningen voor het zwaardere, intensievere rijwerk kunnen gebruiken. Op deze manier weten de paarden waar ze geen beloning meer voor krijgen maar ook waar ze nog wel een beloning voor krijgen. Misschien zou het een idee zijn dat Karen hiervoor ook een principe gaat bedenken. 😉
Waarom willen wij deze zaken zo graag en zijn we blij te lezen dat het ook is opgenomen in de lijst van nieuwe principes? We willen geen of zo min als mogelijk stress en frustratie bij de paarden oproepen. We streven naar rust en comfort bij paarden, als we trainen dan staat het mentale en fysieke welzijn van het paard voorop. Wij zijn en blijven natuurlijk trainers en deze manier van werken zorgt voor betere resultaten, betrouwbaarder gedrag en een veel betere relatie en samenwerking met je paard.
Wat heeft Karen Pryor nog meer aangepast aan haar originele ’10 laws of shaping’?
De eerste extra toevoeging aan Karens lijst is ‘Be prepared before you start’.
Als je vaker met ons traint dan weet je dat wij hier keer op keer op hameren, we willen namelijk je paard en jou opzetten voor succes en als je begint zonder plan dan is de kans op succes klein, in het gunstigste geval is het alleen gezellig.
Het heet bij ons voordenken, wij gebruiken 4 fases als het gaat over trainen. Het origineel is van Bob Bailey de meest ervaren dierentrainer ter wereld en ook dit model is geëvolueerd. Er zijn 4 fases te onderscheiden 1. Denk (45%) , 2. Plan (25%), 3. Doe (20%) en 4. Reflecteer (10%), alleen bij fase 3 ben je ‘echt’ aan het werk met je paard.
Als je goed bent voorbereid dan mis je niets, kun je inspelen op onverwachte situaties en kun je klikken voor kadootjes die je krijgt. Je hebt een plan wat zorgt voor rust en duidelijkheid, daardoor kun je dingen zien die je anders zou missen.
‘Grab whatever goes by that’s in your general direction’, zegt Karen Pryor. Wij zeggen klik eerst voor wat je krijgt en dan voor wat je wil. Alles wat je dichterbij je doel brengt gaat je helpen. Beter één slechte eerste stap dan geen stap. Weet dat kleine stappen leiden tot grote doelen.
Het resultaat van onze manier van trainen is dat je paard gefocust blijft, dat er een hoge mate van belonen is, dat je paard creatief blijft zoeken naar oplossingen. Je wilt een paard wat goed is in het oplossen van puzzels. En voor jou als clickeraar en clickertrainer is het ook waardevol. Je hebt continue succes, je gaat altijd vooruit, je hebt veel feestjes om te vieren, je leert kleine vooruitgang te zien en te waarderen waardoor dat jezelf gemotiveerd blijft om door te gaan.
De tweede extra toevoeging van Karen aan de lijst is ‘Keep training sessions continuous’.
‘This principle was added to help reduce the amount of dead-air time in shaping sessions. He should be working or thinking the entire time, except for the moment he’s consuming / enjoying his reinforcer’, zegt Karen Pryor.
Wij hebben lang geleden al precies hetzelfde ervaren. Als je te langzaam bent, niet weet wat je wilt of heel lang wacht tot je de volgende vraag stelt dan maakt dit je paard ‘onzeker’. Je laat hem dan aan zijn lot over, sommige paarden haken af, andere gaan iets anders doen, of nog erger ze laten allerlei andere ongewenste gedragingen zien.
Daarom dat we je, zeker in het begin, vragen om vooraf na te denken wat je wilt gaan vragen. Om trainingssessies te maken van 7 of 10 vragen / beloningen zodat je daarna weer kunt reflecteren en voordenken wat je daarna gaat vragen. Wij raden je aan om voor en na de trainingssessie te denken en tijdens de trainingssessie alleen te doen. Naast dat we je paard niet willen ‘laten hangen’ tijdens het stellen van vragen hebben wij hier nog een extra aanvulling op het principe van Karen Pryor. Bij veel beginnende clickeraars, clickertrainers is er ook veel ‘dead-air time’ tussen de click en het geven van de beloning. Ze zijn te langzaam, hebben nog een slechte hand-oog coördinatie, dit is allemaal terug te voeren op nog onderontwikkelde mechanische vaardigheden.
Wij laten mensen graag eerst droogoefenen met elkaar om te begrijpen hoe je iets vraagt en hoe je je paard effectief beloont. Op deze manier worden de meeste fouten gemaakt zonder dat je paard er last van heeft, allemaal om ‘dead-air time’ te voorkomen.
De beste manier om van droogoefenen te leren is het te doen, te ervaren wat er gebeurt. Klik hier om te kijken naar een mooie opname van een workshop waar we dit gehele principe uitleggen, en waar 4 mensen die al enige ervaring met clickeren hebben gaan droogoefenen. Ik hoop dat je daarna ook gaat droogoefenen om je eigen mechanische vaardigheden te verbeteren.
Welke ‘laws of shaping’ zijn er dan geschrapt?
Ze wilde graag het getal 10 behouden en heeft dus 1 ‘laws’ geschrapt niet dat deze per definitie slecht is of niet meer valide maar de toevoegingen zijn effectiever.
‘Don’t change trainers midstream’ wat zoveel betekent als wissel niet van trainer tijdens het aanleerproces. Voor heel veel mensen geldt dit principe niet, het is meer iets voor trainers in een dierentuin. Je zou denken dat ze nog een tweede principe heeft geschrapt maar het is meer een samenvoeging van 2 oude in 1 nieuwe, welke dat zijn, dat mag je zelf ontdekken.
Breaking the laws to make room for principles.
Het zijn natuurlijk geen wetten zoals zwaartekracht of uit het wetboek, het zijn meer principes, richtlijnen die je helpen om beter te worden in het trainen van dieren. Ze hebben daarnaast ook nog het woord ‘modern’ eraan toegevoegd om nogmaals te benadrukken dat clickertraining de nieuwe manier van trainen is.
Ik denk dat ze in Amerika wat verder zijn dan wij in Nederland als het gaat over trainen, ik zou willen dat wij in Nederland clickertraining ook gaan zien als de moderne, de nieuwe manier van trainen. In de hondenwereld is dit al veel meer gemeengoed.
Als ik kijk naar onze wereld, de paardenwereld dan is het belangrijker om eerst te zorgen dat ze gaan begrijpen wat clickertraining is. Daarnaast zijn wij van clickercoach.nl vooral bezig met rijwerk en dressuur als het gaat over clickeren met je paard zodat we het welzijn van je paard zowel mentaal als fysiek kunnen verbeteren. In de praktijk denken heel veel vrijetijds-, recreatie- en dressuurruiters nog steeds dat clickertraining, trainen met de clicker gelijk staat aan vrijheidsdressuur. Geloof me niets is minder waar, voor meer informatie lees mijn blog over ‘Clickertraining is ongelijk aan vrijheidsdressuur’.
Daarnaast klinkt principes veel vriendelijker en positiever als ‘laws’ ook hier kunnen wij het ook alleen maar mee eens zijn. Wij geven op een positieve manier les, omdat wij het raar vinden dat je je paard op een positieve manier traint en mensen niet. Wij hanteren deze manier van trainen al jaren. Als je klaar bent met een trainingssessie dan stellen we de volgende vragen: wat ging er goed, en wat kan er beter. Waarbij we je uitdagen om voor elk ding dat beter kan eerst 2 dingen te bedenken die goed gingen. Zodat je op een positieve manier naar jezelf en je training blijft kijken. We raden je ook aan om deze vragen continue aan jezelf te stellen ook als wij er niet zijn. En ook hier geldt: het is heel gemakkelijk maar nog niet zo simpel. We zijn vaak één hele les bezig om mensen hierin te conditioneren. Heel veel mensen hebben al moeite om een ander een compliment te geven, laat staan iets positiefs over zichzelf te zeggen.
Hoe zorg je dat je de beste versie van jezelf blijft.
Ik denk dat de boodschap wel helder is. Hanteer de 4 fases als het gaat over trainen: Denk, Plan, Doe en Reflecteer. Als je met grote regelmaat naar je training en jezelf kijkt en daar iets meedoet dan weet ik zeker dat je altijd de beste versie van jezelf blijft. Met als grootste voordeel dat de kans op succes het grootste is.
Link naar: ‘The Modern Principles of Shaping’ by Karen Pryor.